LWÓW I ZAMKI ZŁOTEJ PODKOWY

Bogate jest życie uliczne Lwowa. Jeden z placów opanowali sprzedawcy obrazów i rękodzieła. Na innym są bukiniści. Przy pomniku Króla Daniło ustawiają się babcie i dziadkowie, którzy zebrane o świcie w ogródkach owoce i warzywa sprzedają przechodniom. Nieco dalej można kupić cięte kwiaty. W niektórych miejscach miasta seniorzy zapraszają do gry w szachy. Na Pasażu Swobody jest mnóstwo spacerowiczów, młodzi Lwowiane umawiają się na randki, a starsi na partyjki szachów. Wieczorami na Rynku i w okolicznych knajpach – a jest ich mnóstwo – jest pełno młodych ludzi. Miałem wrażenie, że wtedy średnia wieku obniża się do 25 lat. Za dnia widać więcej osób nieco i sporo starszych.

Rynek lwowski otaczają 44 zabytkowe kamienice, a w jego centralnej części stoi Ratusz. Jeżeli dodamy do tego 4ry XVII fontanny – studnie i sporo zieleni to mamy pocztówkowy obraz szlachetnego europejskiego miasta. Gdy byłem we Lwowie w 2017r. przypominał mi „mały Kraków” i tym razem tylko się w tym utwierdziłem. Z kamienicami Lwowa wiąże się wiele znanych postaci z polskiej historii; Jagiełło, Piłsudski, Lubomirski, Baczewski, Sobieski. Ten ostatni zakupił kilka kamienic i przebudował je tak, że powstały malownicze i romantyczne krużganki, które Lwowiacy określają raz jako „mały Wawel” , a raz jako „włoski dziedziniec”. Na jednym z rogów Rynku, w starej kamienicy jest apteka, gdzie zachowało się historyczne wnętrze. Na innym jest palarnia kawy. Warto wejść w jedną z bram, by odpocząć w kawiarni w Pasażu Andreolli.

Na obrzeżach Lwowa (dojazd tramwajem 2 z centrum) znajduje się skansen, nazwany Parkiem Szewczenki. Park ma 50 hektarów i znajduje się na nim ponad 100 drewnianych chałup, cerkwi, kościołów, młynów i wiatraków. W niektórych z tych budynków można spotkać twórców ludowych, wytwarzających np. piękne pisanki (cena od 150UAH w górę). Teren jest podzielony na etnograficzne obszary; Bojkowszczyzny, Huculszczyzny, Łemkowszczyzny, Wołynia, Zakarpacia, Podola, Bukowiny, itd. Jest kilka budynków kojarzących się mocno z Polską; np. replika starej cerkwi z Krosna. W Polsce ten oryginalny budynek zatracił pierwotną funkcję, został przebudowany i służy kościołowi katolickiemu. Obecnie budowane jest nowe wejście do skansenu; po jego otwarciu będzie można korzystać z przestronnego centrum obsługi odwiedzających, a pierwszym z eksponatów na który się natkniemy będzie uratowany od zniszczenia dawny polski kościół (przy obecnym układzie skansenu jest mocno na uboczu)

CO JEŚĆ I PIĆ WE LWOWIE

Jeżeli chcesz poczytać o innym ukraińskim mieście to tu zamieściłem wpis o Odessie.

Mając dodatkowy dzień we Lwowie (na miasto wystarczą 2 pełne dni) warto wybrać się na całodniową wycieczkę do tzw. Złotej Podkowy. Wycieczka autokarowa kosztuje 400UAH, zaczyna się pod pomnikiem Króla Daniło i cały czas podróżującym towarzyszy przewodnik. Mówi dużo i ciekawie, ale wyłącznie po ukraińsku  Niewykluczone, że wraz ze wzrastającym ruchem turystycznym z Polski pojawią się polskojęzyczni przewodnicy. Ok. 70 km na wschód od Lwowa znajdują się 3 zamki: Olesko, Podhorce i Złoczów. Bilet wstępu kosztuje 90UAH do każdego z nich.

Zacznijmy od Oleska, które jest związane z postacią Jana III Sobieskiego, który tu się urodził. Legenda głosi, że narodzinom przyszłego króla towarzyszyły tajemnicze znaki; wielka burza, pęknięcie kamiennego stołu i ogłuchnięcie akuszerki….Zamek stoi na wysokim wzgórzu otoczonym przez mokradła, a to co widzimy to efekt odbudowy, która miała miejsce w roku 1975. Budowla jest otoczona parkiem, w którym widać pozostałości klombów i ścieżek. Po drugiej stronie wioskowej drogi jest – zamknięty dla zwiedzających – Klasztor Karmelitów.

Wielka tablica oznajmia trwający remont, ale jest to raczej zabieg marketingowy, bo – jak zdradził świetnie mówiący po polsku ochroniarz – na „budowie” od dawna nie było żywej duszy. Niemniej jednak widać nowy dach i rynny. Obecnie budynki poklasztorne służą jako magazyny uratowanych w czasie wojny i w czasie komunizmu dzieł sztuki. Obok Klasztoru jest kilka budek z pamiątkami i fast-food’owym jedzeniem. Pan Jurij ma dobrą ofertę i serdecznie zaprasza do siebie (też dobrze mówi po polsku).

Zamek w Podhorcach jest zupełnie inny niż ten w Olesku. Z wyglądu przypomina bardziej pałac, bo zbudowana go zgodnie z włoskimi założeniami budynku „palazzo in fortezza”). Jest on dobrze widoczny na podwyższeniu otoczonym wysokim murem z czterema bastionami na rogach. Płaski teren za murami służył do ustawiania dział obronnych. Zamek posadowiony jest na krawędzi wzgórza, gdzie teren stromo opada pozwalając na obserwację na wiele kilometrów. Powojenne losy to przekształcenie budynku w szpital dla chorych na gruźlicę. Mimo nowej funkcji zdecydowano się tutaj, w latach 1973-74 kręcić sceny filmu „Potop”. W 2008 znalazł się on na liście 100 najcenniejszych światowych zabytków zagrożonych zniszczeniem.

Naprzeciw zamku stoi piękny, zabytkowy kościół o bardzo dziwnych proporcjach. Potężny, monumentalny front kryje niemal mikroskopijne wnętrze.

Czas na trzeci z zamków „Złotej Podkowy”; to Złoczów. I znowu jest inny niż poprzednie; głównie dlatego, że to nie jest jeden budynek, a dwa zupełnie różne. Wzrok przyciąga fantazyjny Pałac Chiński, który stoi wprost naprzeciw kamiennej bramy chroniącej teren. Lecz budowla po prawej stronie jest starszą i ważniejszą częścią zabudowań. Ocalenie zamku związane jest z postacią Borisa Woźnickiego – według opisu i zdjęć eksponowanych na zamku udało mu się uchronić wiele z elementów wyposażenia i dzieła sztuki. Dzięki jego staraniom zabezpieczono i odbudowano zamek. Był niestety postacią bardzo kontrowersyjną – w czasie II Wojny Światowej był aktywnych członkiem znienawidzonego w Polsce UPA.

Na terenie zamku znajduje się też tajemniczy głaz z wygrawerowanym napisem w nieznanym języku. Ma wydrążony otwór; włożony weń i obrócony palec zapewni – w magiczny sposób oczywiście – realizację marzeń.W odróżnieniu od dwóch pozostałych zamków, które stoją na uboczu ten jest częścią małego miasteczka i z tego powodu jest tu najlepsza infrastruktura; to nie stoiska, stragany ani budki z fast-foodem, ale – tuż przy wejściu – znajduje się normalna restauracja.